Ngành Ngân hàng đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước năm 2021

Những kết quả rất đáng trân trọng

Sau khi nghe báo cáo của NHNN và các ý kiến tham luận, NHNN phát động phong trào thi đua trong toàn ngành ngân hàng năm 2022, phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái nhấn mạnh: Năm 2021 là năm đầu triển khai Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 theo Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII và các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ trong bối cảnh đất nước ta gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Đặc biệt, đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, đợt dịch bùng phát lần thứ tư với sự xuất hiện của biến chủng Delta có tốc độ lây lan rất nhanh, nguy hiểm, xâm nhập sâu vào các trung tâm kinh tế lớn của đất nước, khu dân cư, khu công nghiệp,... buộc chúng ta phải áp dụng nhiều biện pháp phòng, chống dịch chưa có tiền lệ, quyết liệt hơn để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân; từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất kinh doanh, sinh kế và đời sống của nhân dân.

Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương và sự đồng tình, ủng hộ, chia sẻ, tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, chúng ta đã cơ bản kiểm soát được dịch bệnh trên phạm vi cả nước từ đầu tháng 10, chủ động nới lỏng giãn cách, chuyển hướng sang thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, từng bước mở cửa nền kinh tế. Nhờ đó, tình hình KT-XH đã từng bước phục hồi và đạt những kết quả rất quan trọng, rất đáng khích lệ trên nhiều lĩnh vực.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, sáng nay (29/12), Tổng cục Thống kê đã công bố tình hình kinh tế - xã hội tháng 12 và cả năm 2021 với nhiều kết quả rất đáng khích lệ như: Kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát, CPI bình quân năm 2021 giữ ở mức thấp (tăng 1,84%); các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Thu ngân sách Nhà nước vượt dự toán. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 667 tỷ USD, tăng 22,4% so với năm 2020, xuất siêu khoảng 4 tỉ USD.

Đặc biệt, do tác động của dịch bệnh, quý III tăng trưởng GDP âm 6,17%, với những biện pháp ứng phó linh hoạt, kịp thời, kinh tế quý IV tăng mạnh trở lại 5,22%, đưa GDP cả năm 2021 ước tăng 2,58%. Trong bối cảnh hết sức khó khăn, đây là kết quả rất đáng khích lệ, trân trọng. Tạo cơ sở để kinh tế - xã hội năm 2022 phục hồi và phát triển trở lại.

Toàn cảnh Hội nghị

Bên cạnh đó, công tác an sinh xã hội, hỗ trợ người dân, người lao động gặp khó khăn được triển khai tích cực, hiệu quả; hơn 40 triệu lượt người lao động (trong đó có cả lao động phi chính thức) đã được với tổng số tiền khoảng 70 nghìn tỷ đồng.

Các lĩnh vực khác như văn hóa, xã hội, môi trường được chú trọng; tình hình chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được tăng cường; trật tự, an toàn xã hội cơ bản được bảo đảm; xử lý linh hoạt, phù hợp, hiệu quả các tình huống phát sinh.

Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được triển khai đồng bộ, linh hoạt, hiệu quả, phù hợp với tình hình dịch bệnh, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển và tiếp tục nâng cao vị thế, uy tín của nước ta trên trường quốc tế.

8 kết quả nổi bật

Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, trong những kết quả rất đáng trân trọng đó của đất nước, có đóng góp rất quan trọng của ngành Ngân hàng.

Cơ bản đồng tình, thống nhất cao với nội dung báo cáo tổng kết của NHNN và ý kiến tham luận của các đại biểu, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh một số kết quả nổi bật như sau:

Một là, trong năm qua, NHNN đã triển khai thực hiện tốt các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, chủ động nắm bắt tình hình và điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, hiệu quả. Phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa và các chính sách khác để bảo đảm ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát và hỗ trợ phục hồi, phát triển KTXH. Mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục giảm (trong 11 tháng giảm thêm khoảng 0,8%); điều chỉnh tăng trưởng tín dụng hợp lý (khoảng 13-14%); điều hành linh hoạt tỉ giá, thị trường ngoại tệ; góp phần tạo môi trường kinh doanh thông thoáng và điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

Hai là, trước tác động, ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19, NHNN đã chủ động, kịp thời rà soát, sửa đổi, bổ sung nhiều cơ chế, chính sách để chủ động hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân (đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ gần 600 nghìn tỷ đồng; miễn, giảm, hạ lãi suất gần 34 nghìn tỷ đồng; miễn, giảm trên 2,5 nghìn tỷ đồng phí dịch vụ, thanh toán; cho vay mới với lãi suất thấp hơn trên số dư khoảng 7,2 triệu tỷ đồng; tăng cường cho vay thu mua, tạm trữ thóc, gạo vụ hè thu vùng Đồng bằng sông Cửu Long...).

Phó Thủ tướng cũng đánh giá cao ngành Ngân hàng dành hơn 5 nghìn tỷ đồng ủng hộ cho các chương trình an sinh xã hội trên toàn quốc, trong đó dành trên 3,2 nghìn tỷ đồng ủng hộ công tác phòng, chống dịch COVID-19. Theo Phó Thủ tướng, đây là sự sẻ chia, đồng hành rất có ý nghĩa. Ông mong rằng, tinh thần vì xã hội, vì cộng đồng của Ngành tiếp tục được phát huy mạnh mẽ trong thời gian tới.

Ba là, NHNN đã tích cực chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan xây dựng và trình cấp có thẩm quyền Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 và phương án xử lý một số ngân hàng yếu kém, mua bắt buộc.

Phó Thủ tướng yêu cầu, NHNN tập trung rà soát, đánh giá tình hình nợ xấu để có biện pháp phù hợp, đồng thời, tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan đề xuất, hoàn thiện hành lang pháp lý về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm, tạo điều kiện cho các TCTD tiếp tục đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong thời gian tới.

Bốn là, ngành Ngân hàng đã tiếp cận nhanh với tiến bộ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, có bước phát triển mạnh mẽ trong chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ hiện đại, đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và phù hợp với xu hướng hội nhập. Năm 2021, ngành Ngân hàng Việt Nam tự hào được Tập đoàn Tư vấn quản trị hàng đầu thế giới McKinsey đánh giá có mức độ ứng dụng ngân hàng số nhanh nhất trong khu vực.

Năm là, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát các hoạt động tiền tệ, tín dụng, ngân hàng tiếp tục được quan tâm. NHNN đã kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo, chấn chỉnh các TCTD bảo đảm an toàn hệ thống và hạn chế rủi ro, tập trung kiểm soát chất lượng tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro (bất động sản, chứng khoán, đầu tư trái phiếu doanh nghiệp...).

Sáu là, công tác cải cách hành chính và minh bạch hóa thông tin tín dụng tiếp tục được đẩy mạnh, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh. Đặc biệt là, thành tích 6 năm liên tiếp NHNN đứng đầu xếp hạng Chỉ số cải cách hành chính (Par Index) của các bộ, cơ quan Trung ương. Theo Phó Thủ tướng, đây là kết quả rất đáng tự hào, trân trọng, cần tiếp tục phát huy trong thời gian tới.

Bảy là, hợp tác quốc tế về tiền tệ, tín dụng, ngân hàng đạt nhiều kết quả quan trọng; nổi bật là việc NHNN đã cùng với các bộ, ngành đã hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng của Hoa Kỳ trong việc chứng minh Việt Nam không thao túng tiền tệ và phục vụ tốt đợt đánh giá đa phương của Nhóm châu Á - Thái Bình Dương về chống rửa tiền. NHNN cũng đã cùng các bộ ngành phối hợp chặt chẽ với các tổ chức tài chính, tiền tệ quốc tế trong việc nhận định, đánh giá về nền kinh tế nước ta, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh ổn định, thuận lợi.

Tám là, NHNN đã chủ động triển khai tốt công tác thông tin, tuyên truyền tạo niềm tin và sự đồng thuận của cộng đồng doanh nghiệp, người dân trong việc triển khai và nâng cao hiệu quả thực hiện các chủ trương, cơ chế, chính sách về tiền tệ, tín dụng, ngân hàng, bảo đảm thực sự đi vào thực tiễn đời sống xã hội, phát huy hiệu quả.

Nhìn nhận những tồn tại, hạn chế để tập trung khắc phục

Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng ghi nhận và biểu dương những kết quả ngành Ngân hàng đã đạt được thời gian qua.

Phó Thủ tướng nêu rõ: Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế cần tập trung khắc phục. Cụ thể là, quy mô, mức độ an toàn vốn, năng lực tài chính và sức cạnh tranh của các TCTD trong nước còn hạn chế so với các nước trong khu vực và chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển KT-XH. Việc kiểm soát, hướng luồng vốn tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh còn một số bất cập; trong đó còn hiện tượng vốn tín dụng chảy vào các lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản, chứng khoán... Công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát hiệu quả chưa cao. Vẫn còn tình trạng vi phạm quy định về huy động vốn và cho vay, gây nguy cơ nợ xấu gia tăng. Hành lang pháp lý cho chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ hiện đại trong lĩnh vực ngân hàng còn chưa đầy đủ, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, năm 2022 là năm có ý nghĩa rất quan trọng, tạo nền tảng cho thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Kế hoạch 5 năm 2021-2025. Dự báo tình hình quốc tế, trong nước có những thuận lợi, cơ hội và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn.

Dịch COVID-19 có thể kéo dài và nguy cơ xuất hiện biến chủng mới lây lan nhanh, phức tạp, nguy hiểm hơn. Tăng trưởng kinh tế thế giới không đồng đều, chưa vững chắc và dự báo thấp hơn năm 2021; rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng…

Ở trong nước, kinh nghiệm, năng lực, khả năng ứng phó dịch bệnh của các cấp, các ngành, doanh nghiệp và người dân tiếp tục được nâng lên; xu hướng phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội rõ nét ở nhiều ngành, lĩnh vực; nền tảng kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định và còn dư địa chính sách cho phục hồi, phát triển kinh tế.

Tuy nhiên, nguy cơ chậm phục hồi kinh tế, suy giảm tăng trưởng vẫn hiện hữu nếu không kiểm soát được dịch bệnh để tiếp tục mở cửa nền kinh tế và kết hợp hài hòa, hiệu quả các chính sách phù hợp. Trong khi đó, các thách thức an ninh phi truyền thống, thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, ảnh hưởng ngày càng nặng nề hơn.

Sẵn sàng ứng phó với các biến động

Về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Phó Thủ tướng cơ bản đồng ý với nội dung báo cáo của NHNN, ý kiến của các đại biểu, đồng thời, yêu cầu tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, NHNN và toàn ngành Ngân hàng cần bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, nhất là các Nghị quyết 01/NQ-CP, Nghị quyết 02/NQ-CP năm 2022 của Chính phủ (sắp được ban hành theo thông lệ hằng năm) và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Trong đó, nhiệm vụ quan trọng nhất của ngành Ngân hàng là điều hành chủ động, linh hoạt, hiệu quả chính sách tiền tệ, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác để vừa kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, vừa hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu đạt và vượt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 6-6,5% mà Quốc hội đã thông qua.

Chủ động bám sát tình hình quốc tế, trong nước, sẵn sàng ứng phó với những biến động, góp phần nâng cao khả năng chống chịu của nền kinh tế. Nâng cao hiệu quả công tác giám sát an toàn vĩ mô và vi mô, cảnh báo sớm nhằm ngăn ngừa, hạn chế rủi ro của nền kinh tế cũng như các tổ chức tín dụng.

Nhấn mạnh trong bối cảnh rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ thế giới gia tăng và trước những biến động của tình hình kinh tế đất nước, Phó Thủ tướng yêu cầu, NHNN phải chủ động tăng cường năng lực phân tích, dự báo, tham mưu kịp thời, ứng phó linh hoạt, đặc biệt là phải có đối sách phù hợp, hiệu quả, không để bị động, bất ngờ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Phấn đấu tiếp tục giảm thêm mặt bằng lãi suất cho vay

Thứ hai, tiếp tục triển khai có hiệu quả các cơ chế, chính sách tiền tệ, tín dụng góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.

Phấn đấu tiếp tục giảm thêm mặt bằng lãi suất cho vay, nhất là đối với các lĩnh vực ưu tiên. Nâng cao chất lượng tín dụng và hướng dòng vốn vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phát triển các dự án kết cấu hạ tầng.

Triển khai hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp gặp khó khăn. Đẩy mạnh phát triển tín dụng tiêu dùng, góp phần giảm nạn tín dụng đen và tội phạm về cho vay qua các ứng dụng công nghệ.

Kiểm soát tín dụng vào lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản, chứng khoán... trong đó kiểm soát chặt chẽ việc mua trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng, giảm thiểu rủi ro hệ thống.

Thứ ba, có chương trình, kế hoạch, lộ trình cụ thể triển khai hiệu quả Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 sau khi được phê duyệt. Trong đó, chú trọng thực hiện đồng thời cả 2 nhiệm vụ, một là, tạo điều kiện cho các ngân hàng có tiềm năng phát triển trở thành các ngân hàng ngang tầm khu vực; hai là, có giải pháp củng cố, chấn chỉnh, xử lý kịp thời các ngân hàng yếu kém, đặc biệt là các ngân hàng đang bị giám sát tăng cường và kiểm soát đặc biệt.

Tiếp tục giữ vững vị trí đi đầu trong chuyển đổi số

Thứ tư, ngành Ngân hàng phải tiếp tục giữ vững vị trí là một trong những ngành đi đầu trong chuyển đổi số, qua đó tạo sự lan tỏa góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số. Tổ chức triển khai có hiệu quả Chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện và Đề án thanh toán không dùng tiền mặt; qua đó vừa góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế, vừa góp phần công khai, minh bạch thông tin tài sản của các tổ chức, cá nhân.

Tăng cường ứng dụng công nghệ vào việc phát triển, đa dạng hóa các sản phẩm tiện ích, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng của người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, “không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Thứ năm, tiếp tục chú trọng xây dựng, hoàn thiện thế chế, cơ chế, chính sách để phát triển đồng bộ, nâng cao hiệu quả thị trường tài chính, tiền tệ theo hướng nâng cao hiệu quả tổng thể, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh theo nguyên tắc thị trường, hội nhập quốc tế. Tập trung rà soát, tháo gỡ các điểm nghẽn, vướng mắc về cơ chế, chính sách để chủ động sửa đổi hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền sửa đổi, hoàn thiện.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là đơn giản hóa các quy trình, thủ tục về tín dụng, ngân hàng, tạo môi trường thuận lợi cho các TCTD hoạt động an toàn, lành mạnh, hiệu quả và doanh nghiệp, người dân tiếp cận ngày càng dễ dàng hơn với các dịch vụ ngân hàng với chi phí ngày càng thấp hơn.

Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp

Thứ sáu, về nhân lực, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu, NHNN tập trung làm tốt các khâu từ tuyển dụng, sử dụng, đào tạo, đặc biệt chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu trước mắt và lâu dài.

Khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ Nghị định về cơ cấu tổ chức, bộ máy của NHNN. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với kiểm tra, giám sát và kiểm soát việc thực hiện các chức trách, nhiệm vụ, quy định đối với từng đơn vị, tổ chức, cá nhân trong toàn ngành.

Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp, đi đôi với kiến tạo môi trường làm việc đổi mới, sáng tạo, phát huy tính chủ động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành.

Thứ bảy, chủ động, tích cực hợp tác và hội nhập quốc tế, thúc đẩy hợp tác song phương và đa phương trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng; tranh thủ sự ủng hộ của các quốc gia, tổ chức tài chính quốc tế, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Đặc biệt, NHNN cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan xử lý hài hòa mối quan hệ tiền tệ, thương mại, đầu tư với Hoa Kỳ và các đối tác quốc tế khác. Tiếp tục thực hiện tốt vai trò là là Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống rửa tiền.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông

Thứ tám, NHNN và toàn ngành Ngân hàng phối hợp với các bộ ngành liên quan tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông, coi đây là một kênh truyền dẫn chính sách tiền tệ hiệu quả, góp phần củng cố niềm tin và sự đồng thuận xã hội đối với hệ thống tín dụng, ngân hàng cũng như toàn bộ nền kinh tế.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng yêu cầu NHNN cần chủ động làm tốt công tác tuyên truyền trong quá trình cơ cấu lại các TCTD gắn với xử lý nợ xấu, nhất là xử lý các ngân hàng yếu kém, góp phần bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và an toàn hệ thống.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, với vai trò là huyết mạch của nền kinh tế, nhiệm vụ đặt ra đối với ngành Ngân hàng trong năm 2022 và thời gian tới là rất nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang. Phó Thủ tướng tin tưởng với sự đoàn kết, thống nhất và quyết tâm cao, ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục phát huy những thành tựu đã đã được, nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách, phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ, trọng trách được Đảng, Quốc hội, Chính phủ và nhân dân giao phó.